Brussels, 28 November 1908 – Paris, 1 November 2009Ο «πατέρας» της σύγχρονης ανθρωπολογίας, Κλοντ-Λεβί Στρος, απεβίωσε στην ηλικία των 100 στο Παρίσι, όπως ανακοίνωσε η Γαλλική Ακαδημία την Τρίτη, χωρίς να δίνει περισσότερες πληροφορίες για τις συνθήκες του θανάτου του.
Ο δομιστής Κ-Λ.Στρος αποτέλεσε έναν από τους πλέον σημαίνοντες Γάλλους διανοούμενους του 20ου αιώνα, και συνέβαλε τα μέγιστα στη διαμόρφωση της σύγχρονης ανθρωπολογίας, εισάγοντας νέες έννοιες.
Με το έργο του έδειξε ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά βασίζεται σε λογικά συστήματα τα οποία, αν και μπορεί να διαφέρουν εξωτερικά από κοινωνία σε κοινωνία, συγκροτούν κοινές δομές.
Γεννημένος στις Βρυξέλλες το 1908, με στέρεες φιλοσοφικές σπουδές, ο Λεβί Στρος έκανε πολλά ώστε να αποκατασταθεί η «πρωτόγονη» σκέψη, ανέτρεψε την ιδέα ότι ο δυτικός είναι ένας ανώτερος πολιτισμός και αμφισβήτησε την πρωτοκαθεδρία του ανθρώπου ανάμεσα στα άλλα έμβια όντα.
«Αν ο άνθρωπος κατέχει εξ αρχής δικαιώματα ως έμβιο ον, προκύπτει ότι αυτά τα δικαιώματα, που αναγνωρίζονται τόσο στην ανθρωπότητα όσο και στο είδος, συναντούν τα φυσικά τους όρια στα δικαιώματα των άλλων ειδών. Τα δικαιώματα της ανθρωπότητας σταματούν εκεί όπου η άσκησή τους θέτει σε κίνδυνο τα δικαιώματα των άλλων ειδών» είχε πει.
Γόνος αλσατοεβραϊκής οικογένειας, μελέτησε συστηματικά την ανθρώπινη κοινωνία και τις λειτουργίες της. Πήρε το πανεπιστημιακό δίπλωμα της Φιλοσοφικής σχολής το έτος 1931, ενώ βρέθηκε στους κόλπους του SFIO, προδρόμου του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Από τη θέση καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, έκανε από το 1935 πολλές εθνογραφικές αποστολές σε όλον τον Αμαζόνιο. Το 1941 θα καταφέρει να φθάσει στη Νέα Υόρκη, όπου δίδαξε κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, για να επιστρέψει στη γενέτειρά του μεταπολεμικά και να γίνει καθηγητής Ανθρωπολογίας στο «Κολέγιο της Γαλλίας», όπου δίδαξε έως το 1982.
Το 1973 εισήλθε στη Γαλλική Ακαδημία, κατέχοντας ισοβίως την έδρα της Εθνολογίας.
Στα έργα του Στοιχειώδεις δομές συγγένειας των πρωτόγονων λαών και Δομική ανθρωπολογία θεμελίωσε τον δομισμό, εφαρμόζοντάς τον σε όλα τα ανθρώπινα είδη.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, το κυριότερο μέρος της οποίας κράτησε περίπου έξι δεκαετίες, συνέγραψε θεμελιώδεις μελέτες για τον επιστημονικό του κλάδο, όπως τους Θλιβερούς Τροπικούς, το Μύθος και Νόημα, και την Αγρια Σκέψη.
Με επιβλητικό παράστημα και διεισδυτικό βλέμμα πίσω από τα χαρακτηριστικά γυαλιά του, εξαιρετικά φιλόμουσος και ειδικά φίλος της όπερας, λάτρης της Ιαπωνίας, βουδιστής στο τελευταίο στάδιο της ζωής, ο αιωνόβιος Γάλλος διανοητής διακρινόταν από μία «εκφοβιστική ντροπαλότητα», σύμφωνα με το στενό του περιβάλλον.
Στα τέλη της μακράς ζωής του έζησε σε ένα διακριτικό διαμέρισμα στο Παρίσι. Έγραψε, τότε, το έργο Από Κοντά και από Μακριά.
«Παρατηρώ την τρομακτική εξαφάνιση ειδών της πανίδας και της χλωρίδας. Το ανθρώπινο είδος ζει σε ένα καθεστώς εσωτερικής δηλητηρίασης. Σκέφτομαι τον κόσμο στον οποίο τελειώνω τις ημέρες μου. Και δεν αγαπώ αυτόν τον κόσμο», εξομολογήθηκε το 2005 σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις που έδωσε σε προχωρημένη ηλικία.
Η Γαλλική Ακαδημία σχεδιάζει αφιέρωμα στον Κλοντ-Λεβί Στρος προς το τέλος της εβδομάδας.
Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί απέτισε φόρο τιμής «στον ακούραστο ανθρωπιστή, τον ερευνητικό πανεπιστημιακό, που πάντα αναζητούσε νέες γνώσεις, στον άνθρωπο που ήταν ελεύθερος από κάθε σεκταρισμό και κάθε κατήχηση, τον Κλοντ-Λεβί Στρος».
Ο Σαρκοζί είχε επισκεφθεί την πέρυσι τον Στρος με την ευκαιρία των εκατοστών γενεθλίων του για να του εκφράσει «την αναγνώριση όλου του έθνους».
Πηγή:in.gr
O Λέβι-Στρος δεν διαθέτει το μικρόβιο του εξερευνητή, αλλά εκείνο το μανιώδους συλλέκτη. Οι επισκέπτες του Μουσείου του Κε Μπρανλί έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τα 1478 εκθέματα που περισυνέλεξε κατά τη διάρκεια του βίου του ο Γάλλος εθνολόγος, θαυμάσουν τις φωτογραφίες του λευκώματος «Νοσταλγία της Βραζιλίας» που τράβηξε από το 1935 ως το 1939 στο Μάτο Γκράσο και την Αμαζονία.
O Λέβι-Στρος συνεχίζοντας τη παράδοση των Κεντροευρωπαίων ταξιδευτών (Ελγιν, Μαλρώ) μετέφερε στη χώρα του τα σημαντικότερα έργα τέχνης των πολιτισμών που ανακάλυπτε. Τα περισσότερα αντικείμενα συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια δύο ταξιδιών που πραγματοποίησε με τη σύζυγό του Ντίνα στην Αμαζονία ως απεσταλμένοι του τότε υπό διαμόρφωση Μουσείου Εθνολογίας «Musée de l’Homme».
Η πρώτη επιστημονική αποστολή (1926) ήταν αποδοτική καθώς συνοδεύτηκε από μια έκθεση των 678 αντικειμένων (κεραμικά, βέλη και τόξα, μουσικά όργανα κλπ) των φυλών Μπορόρος και Καντουβέος που εντάχθηκαν αυτομάτως στη συλλογή του Μουσείου. Η δεύτερη αποστολή (1938-39) στους Ναμπικουάρα και τους Τούπι-Καουαχιμπ δεν επέφερε ανάλογους καρπούς, καθώς τους ακολουθούσε σε κάθε βήμα ειδικός συνοδός με τη ρητή εντολή να μην επιτρέψει τη «μετανάστευση» των σημαντικότερων έργων.
Ο Λέβι-Στρος πλούτισε τη συλλογή του κατά τη διάρκεια της παραμονής του στις ΗΠΑ αγοράζοντας από τους αντικέρ σπάνια αντικείμενα των Ινδιάνων της βόρειας Αμερικής.
Πίσω από τον ανθρωπολόγο και τον ερασιτέχνη φωτογράφο, κρύβεται ο μανιώδης συλλέκτης. Κι ο «ο αυθεντικός συλλέκτης», σύμφωνα με τον Βάλτερ Μπένγιαμιν «δρα ως κυνηγός και κατακτητής». Η «συλλογή» αντικειμένων, έργων τέχνης «υπανάπτυκτων» πολιτισμών κρύβει ή φανερώνει την υπέρμετρη αλαζωνεία του Δυτικοευρωπαίου αποικειοκράτη που καταδυνάστευσε την υφήλιο και συνεχίζει να το πράττει mutantis mutandtis και σήμερα πουλώντας τα ομοιόμορφα, χρηστικά, εφήμερα και ευτελή του αντικείμενα στις τέσσερις γωνιές του (εκπολιτισμένου) πλανήτη.
Πηγή:στήν αράδα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου